Jump to ratings and reviews
Rate this book

Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου

Rate this book
Το ιπποτικό έπος του Βιτσέντζου Κορνάρου που θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της Αναγέννησης σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, κυκλοφορεί για πρώτη φορά σε graphic novel από τις Εκδόσεις Polaris. O Γιώργος Γούσης (σχέδιο) και οι Δημοσθένης Παπαμάρκος και Γιάννης Ράγκος (σενάριο) μετέτρεψαν την κλασική αυτή έμμετρη μυθιστορία των αρχών του 17ου αιώνα σε ένα ελληνικό fantasy, στο οποίο συνυπάρχουν ανεκπλήρωτοι έρωτες και ισχυροί δεσμοί φιλίας, πολιτικές συμμαχίες και βίαιες μάχες, κώδικες τιμής και φεμινιστικά «μοτίβα», με το στοιχείο της μαγείας να διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο.

Ο Γ. Γούσης επιλέγει κινηματογραφικά πλάνα και μαζί με τον Παναγιώτη Πανταζή (συνεργάστηκε στο χρώμα) επιλέγουν ποπ χρώματα δημιουργώντας σύγχρονες και ταυτόχρονα παραμυθένιες εικόνες. Παράλληλα, καθώς η ιστορία του Eρωτόκριτου –αν και τυπικά εξελίσσεται στην αρχαία Αθήνα– χρησιμοποιεί στοιχεία από ποικίλες ιστορικές εποχές και διαφορετικούς πολιτισμούς (κλασική αρχαιότητα, Βυζάντιο, Αναγέννηση, Ενετοκρατία κ.ά.), η εικονογράφηση συνθέτει έναν κόσμο που δεν ανταποκρίνεται σε καμία συγκεκριμένη ιστορική πραγματικότητα, αλλά αντλεί από στοιχεία της ελληνικής τέχνης όλων των περιόδων, με τον ίδιο τρόπο που η γλώσσα του Κορνάρου αντλεί από όλη την ελληνική γλωσσική παράδοση.

Στους διαλόγους υιοθετείται ένας λιτός και στρωτός νεοελληνικός λόγος, με απόλυτο σεβασμό στο πρωτότυπο κείμενο του Κορνάρου. Στην αφήγηση περιλαμβάνονται αυθεντικά αποσπάσματα (δεκαπεντασύλλαβοι ομοιοκατάληκτοι στίχοι στην κρητική διάλεκτο) με ελάχιστες προσαρμογές, ως μια σκόπιμη «σύνδεση» με το γλωσσικό ιδίωμα του εμβληματικού αυτού έργου.

88 pages, Paperback

First published April 1, 2016

4 people are currently reading
267 people want to read

About the author

Γιώργος Γούσης

15 books16 followers

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
241 (53%)
4 stars
153 (33%)
3 stars
49 (10%)
2 stars
8 (1%)
1 star
2 (<1%)
Displaying 1 - 30 of 66 reviews
Profile Image for Nasia.
446 reviews107 followers
February 6, 2017
Τί καταπληκτικό graphic novel ήταν αυτό! Από τους διαλόγους μέχρι τα σκίτσα, τα χρώματα και το χαρτί (!) το αγάπησα! Η pop έκδοση του Ερωτόκριτου απλά μου άρεσε πάρα μα πάρα πολύ!
Ήκουσες Αρετούσα μου τα θλιβερά μαντάτα, π' ο κύρης σου μ' εξόρισε σ' τση ξενιτιάς τη στράτα;
Profile Image for Menia.
524 reviews40 followers
March 10, 2018
brace 2018 ένα graphic novel
εξαιρετικό!

το φεγγάρι κάνει βόλτα
στης αγάπης μου την πόρτα,
το φεγγάρι κάνει κύκλο
στης αγάπης μου τον κήπο...
(η γιαγιά μου μου το έμαθε )

και ένα ευχαριστώ και στον φίλτατο Μιχάλη γιατί μου το δώρισε :D
Profile Image for somuchreading.
175 reviews303 followers
April 23, 2016
νομίζω πως είμαστε στη στιγμή που κατανοούμε πως ένα τρεντ που πολύ καιρό περιμέναμε να συμβεί, βρίσκεται επιτέλους σε άνοδο: καλοφτιαγμένα κόμικς με ελληνικό ενδιαφέρον από mainstream εκδοτικούς, εμπνευσμένα από την ελληνική ιστορία και τέχνη

σε αυτά σίγουρα βοήθησε η εμπορική επιτυχία του Soloúp με το Αϊβαλί του από τις εκδόσεις Κέδρος και το πόσο αγάπησαν πολλοί το Η Μεγάλη Βδομάδα του πρεζάκη και Το Γιούσουρι και άλλες φανταστικές ιστορίες των εκδόσεων Topos, αλλά μετά και τον Ερωτόκριτο των Γούση, Παπαμάρκου, Ράγκου έχω την εντύπωση πως θα συμβούν πολλά ωραία πράγματα

το βιβλίο των εκδόσεων Polaris [που ρίχνουν αρκετές ματιές προς τα graphic novels, πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσω και το Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς, που είναι adaptation από βιβλίο του Χρόνη Μίσσιου] είναι μια ωραιότατη, προσεγμένη έκδοση γεμάτη χρώμα, με πανέμορφο, ταιριαστό σκίτσο και [κάτι που συχνότατα με ενοχλεί στις ελληνικές εκδόσεις κόμικς] με μια πολύ γλυκιά στο μάτι, χειρόγραφη γραμματοσειρά. σε πολλές σεκάνς ο Γούσης επιλέγει να παίξει με τις σκιές και το αποτέλεσμα είναι υπέροχο

η μεταφορά του έργου του Βιτσέντζου Κορνάρου θαρρώ πως έγινε πετυχημένα και μου άρεσε το πέρασμα από τους διαλόγους της πλοκής στην παράθεση πρωτότυπων κομματιών, όπου χρειαζόταν. πολλοί θα πουν πως έτσι ο Ερωτόκριτος θα γίνει πιο προσβάσιμος, αλλά διαφωνώ με αυτή τη, λιγάκι υποτιμητική προς τα κόμικς, οπτική. ο συγκεκριμένος Ερωτόκριτος αναδεικνύει και σπρώχνει αυτό το μεγάλο έργο της λογοτεχνίας σε νέα ύψη, δημιουργεί νέες εικόνες σε μια υψηλού επιπέδου δουλειά και αξίζει σίγουρα να του δώσετε την προσοχή σας

άνετο 5*/5, γιατί ε, ας σοβαρευτούμε λιγάκι
Profile Image for George K..
2,758 reviews368 followers
March 23, 2018
Βαθμολογία: 9/10

Σήμερα, μετά από σχεδόν δυο χρόνια από τη στιγμή που κυκλοφόρησε το κόμικ, εδέησα επιτέλους να το αγοράσω και να το διαβάσω. Ειλικρινά δεν ξέρω γιατί τόσο καιρό αμελούσα την αγορά του συγκεκριμένου κόμικ (και την ανάγνωσή του, φυσικά!), παρ'όλες τις διθυραμβικές κριτικές και την αδιαμφισβήτητη ποιότητά του. Τέλος πάντων, κάλλιο αργά παρά ποτέ λένε, και έχουν δίκιο. Πρόκειται για ένα πραγματικά πανέμορφο και πολύ προσεγμένο κόμικ, βασισμένο σε μια κλασική ιστορία. Το έργο του Βιτσέντζου Κορνάρου δυστυχώς δεν το έχω διαβάσει (ένα-δυο μικρά κομμάτια του σε μετάφραση υποθέτω ότι δεν μετράνε), όμως γνώριζα την ιστορία. Όπως και να'χει, απόλαυσα στον μέγιστο βαθμό την προσαρμογή των Παπαμάρκου, Ράγκου και Γούση, ήταν μια ιστορία που μου κράτησε το ενδιαφέρον από την αρχή μέχρι το τέλος, έτσι γεμάτη με πάθος και αγωνία όπως ήταν, με αρκετές δυνατές σκηνές με μονομαχίες, μάχες και μάγια, αλλά και έναν αληθινό έρωτα ανάμεσα σε δυο νέους. Το σχέδιο είναι εξαιρετικό, αποδίδει τέλεια τον λυρισμό, το ύφος και το κλίμα ενός τόσο σημαντικού επικού ποιήματος, ενώ παράλληλα καταφέρνει να μεταφέρει τον αναγνώστη σε μια μακρινή εποχή. Για αρκετή ώρα μετά την ανάγνωση του κόμικ έκατσα και χάζεψα τα διάφορα απολαυστικά καρέ -τα πρόσωπα και τις κινήσεις των χαρακτήρων, τα κτίρια και τα τοπία, τις σκηνές μάχης. Οπωσδήποτε είναι ένα κόμικ που θα διαβάσω και δεύτερη και τρίτη φορά.
Profile Image for roz_anthi.
170 reviews164 followers
August 29, 2017
Καταπληκτική δουλειά. Κι αν προκαλεί έκπληξη η επιλογή μεταφοράς αυτού του κειμένου σε κόμικ, δε θα έπρεπε. Ο Ερωτόκριτος αποτέλεσε για εκατοντάδες χρόνια ένα από τα σημαντικά αναγνώσματα του ελληνόφωνου κόσμου, γνώρισε πλατιά απήχηση και αφομοιώθηκε από τη λαϊκή παράδοση, ενώ τη δεκαετία του 70' ΄βρήκε τον δρόμο του προς τους δικούς μας καιρούς με τη μελοποίηση του Χριστόδουλου Χάλαρη και τη φωνή του Νίκου Ξυλούρη.

Ο Δημοσθένης Παπαμάρκος κι ο Γιάννης Ράγκος γράφουν σε έναν λόγο απλό, ζωηρό, χωρίς υπεροβολές, προσιτό κι απολύτως καθημερινό, διατηρώντας την αρχική αμεσότητά του προς το πλατύ αναγνωστικό κοινό της εποχής του. Εμβόλιμα μπαίνουν οι στίχοι του ιαμβικού δεκαπεντασύλλαβου, που για να πω την αλήθεια, θα ήθελα να είναι περισσότεροι και σε στενότερη συνάφεια με το νέο κείμενο.

Το σχέδιο του Γιώργου Γούση είναι ωραιότατο, ειδικά στην απόδοση των μαχών. Οι μορφές παρουσιάζουν μεγάλες εξωτερικές ομοιότητες με εκείνες των αγγείων της αρχαίας ελληνικής τέχνης, ωστόσο το σκηνικό και η αρχιτεκτονική παραδίδονται σε ένα σύγχρονου τύπου fusion από βυζαντινά και αναγεννησιακά στοιχεία με κλασικό υπόβαθρο. Η δυναμική του έργου απογειώνεται χάρη στην εξαίσια παλέτα που επέλεξε ο Γούσης σε συνεργασία με τον Παναγιώτη Πανταζή. Πλούσια μωβ και μπλε, βαθιά κορεσμένα, ώριμα μπορντώ και δαμασκηνί φόντο σαν ώριμα κρασιά πίσω από θερμές πράσινες και πορφυρές λεπτομέρειες. Τα σταθερά χρωματικά μοτίβα κι η ιδιαίτερη προσοχή που φέρει η γκάμα των αποχρώσεων συμπληρώνουν άριστα το κείμενο, καθιστώντας το βιβλίο κόσμημα.

Μπράβο σε όλη την ομάδα και στις εκδόσεις Polaris για το εκδοτικό τόλμημα!
Profile Image for Sophia.
450 reviews61 followers
February 11, 2018
B.R.A.CE. 2018 Ένα graphic novel ή κόμικ ή βιβλίο που βρήκες από το SpoilerAlert.gr

Υπέροχα σχέδια, χρώματα, χαρτί, όλο γενικά όμορφα απολαυστικό!
Είμαι φαν των έντονων γραμμών και χρωμάτων και το συγκεκριμένο είναι όπως μου αρέσει! Μου θύμισε τις μορφές πάνω σε αρχαία αγγεία και σε τοιχογραφίες της Κνωσού.

Θα ήθελα όμως παραπάνω αποσπάσματα από το κείμενο του Ερωτόκριτου...

Πάρα πολύ καλή δουλειά! Θέλουμε κι άλλα!
Profile Image for foteini_dl.
568 reviews166 followers
March 29, 2017
Ήμουν σκεπτική να διαβάσω ένα ελληνικό κόμικ. Όμως, οι όποιες πρώτες σκέψεις εξαφανίστηκαν με το που το έπιασα στα χέρια μου.Όμορφο κόμικ, με ενδιαφέρουσα προσθήκη αυθεντικών αποσπασμάτων του Ερωτόκριτου. Όσο για το εικαστικό κομμάτι, τι να πει κανείς; Άψογη η δουλειά του Γούση. Ωραία, έντονα χρώματα, προσεγμένη δουλειά στο εξώφυλλο (πόσο ωραίο είναι ο τίτλος να είναι σχεδόν ανάγλυφος!) και το στήσιμο των σελίδων.
Ένα κόμικ που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τα αντίστοιχα ξένα. Μακάρι να δούμε κι άλλες προσπάθειες σαν κι αυτή.
Profile Image for Zizeloni.
568 reviews29 followers
December 10, 2019
Φοβόμουν να το αρχίσω, έβλεπα τα 5αστερα από ολους, αλλά πίστευα ότι θα είναι βαρετό. Καμιά σχέση!
Την ιστορία δεν την θυμόμουν, αλλά από μόνη της δεν είναι βαρετή. Βάλε σε αυτό και το ότι την μετέφεραν στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα, συν το πολύ ωραίο σχέδιο, το βιβλίο είναι τέλειο!
Profile Image for Erasmia Kritikou.
346 reviews117 followers
December 25, 2017
Δυνατή μεταφορά του έπους του Κορνάρου, μονταρισμένο με σεβασμό στον ποιητή και στην Ιστορία, προσεκτικά διασκευασμένο ώστε να μην "ξεχειλώνει", αντίθετα να καθηλώνει.
Ατόφια αποσπάσματα του αυθεντικού περιέχονται και διανθίζουν το έργο, η επιλογή των στίχων επίσης συγκλονιστική.

"..ένας νέος φρόνιμος που 'χε καιρού θεμέλιο,
του Έρωτα εγίνηκε παιγνίδι του και γέλιο."

"Θάμασμα πως δεν είδασι τον πόνο της καρδιάς του
την ώρα που τον άγγιξαν τα χέρια της κυράς του."

Εξαιρετική εικονογράφηση και επιλογή χρωμάτων που μεταδίδουν ένταση χωρίς ούτε έναν ήχο, θόρυβο χωρίς ούτε μία λέξη (-άλλωστε μια εικόνα δεν είναι χίλιες λέξεις;;) - με πολιτισμικά στοιχεία επιμελώς μελετημένα ως και τις λεπτομέρειες στο φόντο, που κλείνουν το μάτι στον αναγνώστη.
Η συνεχής εναλλαγή ανάμεσα στις σκληρές σκηνές μάχης (φασαρία και ταραχή) και τις τρυφερές στιγμές των ερωτευμένων (ησυχία και γαλήνη)που γοητεύει και συγκινεί (ή: με γοήτευσε και με συγκίνησε). Η αντίθεση ανάμεσα στον Έρωτα και στον Πόλεμο (ο έρωτας ως πόλεμος, ο έρωτας ως ειρήνη) ο Έρωτας στο κέντρο της ζωής των ηρώων και στο κέντρο του κόσμου- ο Έρωτας που περιστρέφει τον κόσμο και προκαλεί πόλεμο -και ειρήνη.
" Ο Έρως στέκει αντίκρυ τους και τ άρματα τους δείχνει,
βαστά φωτιά κι αναλαμπή, κι απάνω τους τη ρίχνει"

Πέντε αστέρια στην εκπληκτική δουλειά αυτών των νέων παιδιών που αναζωπυρώνει την σχεδόν σβησμένη ελπίδα σχετικά με την εγχώρια καλλιτεχνική δράση. Πέντε χιλιάδες αστερια. Πέντε εκατομμύρια αστέρια :)
Profile Image for Νατάσσα.
285 reviews95 followers
January 15, 2018
Αξιόλογη προσπάθεια, που δεν μου άρεσε όσο θα ήθελα. Επειδή μεγάλωσα με τον Ερωτόκριτο για νανούρισμα δεν μπορώ να τον διαβάσω "πεζό". Όμως είναι καλή προσπάθεια, και καλή εισαγωγή για κάποιον που θέλει να γνωρίσει το σπουδαίο έργο.
Profile Image for Dimitrisdx.
14 reviews16 followers
June 29, 2016
Συμφωνώ ότι οι διάλογοι το αδικούν κατά στιγμές (αν και έχουν εμπνευσμένους αναχρονισμούς, δίκαιο αν σκεφτεί κανείς πόσο καλά έπαιξε ο Παπαμάρκος με την γλώσσα στο Γκιακ) αλλά κανείς δεν μπορεί να μιλήσει αρνητικά για την αισθητική των εικόνων αυτού του Ερωτόκριτου, την απρόσμενη επιλογή των χρωμάτων (ειδικά στις μάχες, η χρήση του φωτός είναι υπερβατική και παράλογη - με την καλύτερη δυνατή έννοια) και την πολύ καλή ροή της αφήγησής του. Χαίρομαι που η ελληνική κλασική λογοτεχνία αρχίζει να αποτελεί επιτέλους αυθεντική πηγή έμπνευσης, χωρίς να εκλαμβάνεται ως κάποιο είδος ιερής αγελάδας, ξέρωγω, και χαίρομαι ακόμα περισσότερο που ο Κορνάρος φλερτάρει με κάτι τόσο pop. Διαβάστε το, είναι ό,τι πρέπει.
Profile Image for Geo Kwnstantinou.
246 reviews36 followers
July 12, 2016
Το λατρεψα!!! Πολύ προσεγμένη δουλειά!! Από το σκίτσο τόσο ταιριαστό,οι αποχρώσεις που μου θύμισαν τα μελανόμορφα αγγεία, μέχρι και το ότι οι διάλογοι ήταν στα νέα ελληνικά με μερικές δοσεις από την original εκδοχή! και τώρα για το υπόλοιπο της ημέρας θα σιγοτραγουδω το "ο ήλιος βασιλεύει και η μέρα σωνεται.." μακάρι να δούμε κ αλλά"κλασικά" σε αυτή την μορφή!!
Profile Image for Natalie ♊️.
98 reviews16 followers
December 30, 2023
⚜️🏵 "Ο ήλιος βασιλεύει κι η μέρα σώνεται
Κι ο νους μου από τα σένα δε συμμαζώνεται
Ποιός σε φίλησε και σε κοκκίνησε;
Το φεγγάρι κάνει βόλτα στης αγάπης μου την πόρτα
Το φεγγάρι κάνει κύκλο στης αγάπης μου τον κήπο

Έλα να φιληθούμε και φίλα με κι συ
Κι αν δεν το μαρτυρήσω, μαρτύρα το εσύ
Έβγα να σε δω, να παρηγορηθώ
Εσύ είσαι το σταφύλι κι εγώ το τσάμπουρο
Φίλα με εσύ στα χείλη κι εγώ στο μάγουλο." 🏵⚜️

A masterpiece indeed. Ντρέπομαι γιατί δεν το είχα ξεκινήσει νωρίτερα. Ήταν το πιο όμορφο 45λεπτο ανάγνωσης που πέρασα. Λάτρεψα το σχέδιο και τα χρώματα. Ένα πραγματικό διαμάντι για την βιβλιοθήκη.
Και φυσικά η λυρική γραφή του Κορνάρου είναι απερίγραπτη.
Profile Image for doyoulikepineapple?.
43 reviews8 followers
February 5, 2017
Από τα πιο όμορφα εξώφυλλα που έχω δει. Η σχεδίαση, τα χρώματα, μέχρι και η γραμματοσειρά είναι όλα πανέμορφα. Ένα αμελητέο παράπονο για το κείμενο ίσως να έχω αλλά δεν θα ασχοληθώ καν γιατί σαν σύνολο ήταν πολύ ικανοποιητικό.

"Όπου κι αν πάω κι ά βρεθώ κι ότι καιρό κι ά ζήσω, τάσσω σου άλλη να μη δώ μηδέ ν’ ανατρανίσω" Πόσο πιο ρομαντικό;
Profile Image for Olga Gar.
186 reviews20 followers
May 9, 2016
Είχα απλά μια γενική ιδέα της πλοκής την οποία την είχα λίγο πολύ ξεχάσει από το σχολείο που διδαχτήκαμε απλά ένα απόσπασμα. Την συγκεκριμένη έκδοση του βιβλίου την πήρα από το κόμικ κον της Θεσσαλονίκης το περασμένο Σαββατοκύριακο και ήμουν αρκετά τυχερή ώστε πάρω και αφιέρωση από τον κ. Γούση! Το απόλαυσα δεόντως, οι εικόνες και η τέχνη ήταν συγκλονιστικά και μου άρεσε που είχε κάποια αποσπάσματα από το κείμενο του Κορνάρου. 5 αστεράκια, highly recommend!
Profile Image for Eva.
417 reviews31 followers
June 14, 2017
Μου άρεσε πολύ το σκίτσο και τα χρώματα. Από το κείμενο είχα περισσότερες απαιτήσεις.
Profile Image for Daphne.
241 reviews26 followers
June 19, 2016
#readathon16 Ένα βιβλίο από εκδοτικό που συνήθως δε διαβάζετε
Profile Image for Dimitris Xanthis.
5 reviews8 followers
April 28, 2016
Επαγγελματικότατη δουλειά απο το πραγματικα καλαισθητο εξωφυλλο (που σεβεται και δε σνομπάρει το φετιχ οσων γουσταρουμε να "χαιδεύουμε" τα βιβλια-κομικς μας) μεχρι το οπισθόφυλλο. Όμορφα στημένες σελίδες (για το σχέδιο του Γούση τι να πει κανείες <3 ) και ωραία αποδοσμένοι οι διάλογοι στη νεοελληνική (χωρίς βεβαια να εχω διαβασει το πρωτοτυπο για σύγκριση πέραν του αποσπάσματος απο τη λογοτεχνία του Λυκείου). Ο ομορφος χρωματισμός και το ωραιο/ξεκουραστο χειρόγραφο lettering είναι το κερασακι και η σαντιγουλα στην τούρτα αντίστοιχα.
Ελπίζω να έχουν ήδη δουλέψει τα κείμενα στα αγγλικά μιας και ΑΝΕΤΟΤΑΤΑ θα μπορούσα να το φανταστώ με το logo της Dark Horse στη ραχη και το οπισθόφυλλο. Άλλωστε η ιπποτική του θεματολογία (αρα και πιο διεθνής/"εξαγώγιμη") θα εκανε αυτό το αλμα ευκολότερο :)
Profile Image for Michael Kotsarinis.
553 reviews148 followers
September 3, 2016
Πολύ καλό στο είδος του, ήταν καιρός να το κάνει κάποιος!
Profile Image for Smassing Culture.
592 reviews105 followers
September 10, 2017
Ολόκληρη η κριτική στο Smassing Culture

Ερωτόκριτος: Ένα graphic novel με σπουδαίο παρελθόν και μέλλον

Ο Ερωτόκριτος του Βιντσέντζου Κορνάρου δεν χρειάζεται συστάσεις. Το έμμετρο μυθιστόρημα του μεγάλου Κρητικού δημιουργού συνόδευει εδώ και αιώνες την νεοελληνική γραμματεία. Το λαικό, παρότι γραμμένο από ευγενή, έργο βρήκε απήχηση στις πλατιές μάζες των ανθρώπων της εποχής και έγινε τραγούδι που στήριξε τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα σε δύσκολες συνθήκες.

Το έργο έζησε στηριζόμενο καθαρά στις λαικές του ρίζες, περισσότερο σε πείσμα της πνευματικής ηγεσίας παρά εξαιτίας της. Οι αντιδράσεις των πρώτων πνευματικών «ηγετών» ήταν το λιγότερο εχθρικές. Ο Αδαμάντιος Κοραής έφτασε να το χαρακτηρίσει μέχρι και εξάμβλωμα, ενώ ο Μιστριώτης το ρίχνει στο επίπεδό ενός ευτελούς ¨»μυθιστορήματος για υπηρέτριες», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Αυτές οι διατυπώσεις, πολύ σκληρές για το πνεύμα της εποχής, δεν μας φαντάζουν και τόσο παράδοξες πλέον. Είναι κριτικές που έχουμε ακούσει πολλές φορές ενάντίον των έργω της μαζικής κουλτούρας, ενάντια στην τέχνη των comic συλλήβδην. Aκόμα και όταν αυτές οι υπερφίαλες πολλές φορές κριτικές δεν αγγίζουν ούτε την επιφάνεια των έργων, οι πολέμιοι της συνεχίζουν ανερυθρίαστα την μάχη, προστατεύοντας κάποια έννοια τέχνης που υπάρχει μόνο στο μυαλό τους και αδιαφορώντας για τις κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώνουν την τέχνη.

Αυτές όμως ακριβώς οι συνθήκες είναι που καθιστούν ένα έργο πραγματικά άξιο να συγκινεί και να αγκαλιάζεται από το κοινό. Ο Ερωτόκριτος το κατάφερε με δύο τρόπους. Πρώτος είναι η γλώσσα του. Ο Κορνάρος αξιοποίησε πλήρως την μουσικότητα και το λυρικό βάθος της ντοπιολαλιάς της περιόδου, αλλά και την μουσικότητας της με την ρυθμική δομή και επιμέλεια του συγγραφέα. Σε αντίθεση με μεταγενέστερα έργα, πολύ πιο «ελληνικά», ο Ερωτόκριτος (και γενικότερα τα σύγχρονα του έργα), δεν στηρίχτηκαν σε μια επίπλαστη και κατά μεγάλο μέρος, φαντασιακή γλώσσα. Εγραφαν για τους ανθρώπους της περιόδου, οι οποίοι, ακόμα και αν δεν ήξεραν ανάγνωση, ένιωθαν το περιεχόμενο του ποιήματος μέσα από τις λύρες και τα λαγούτα τους.

Το άλλο κομβικό χαρακτηριστικό του Ερωτόκριτου ήταν η μείξη των θεμάτων και των πολιτισμικών του στοιχείων. Σε μια παράδοξη κίνηση, δεν θέτει την ιστορία του στο τώρα, αλλά σε έναν αλλοτινό, παραμυθένιο καιρό και κόσμο, που συνδυάζει δυτικά και ανατολικά χαρακτηριστικά. Ο Κορνάρος παίρνει έμπνευση από την δυτική μεσαιωνική λογοτεχνική παράδοση και πλέκει μια ιστορία ιπποτών, όμως δεν ξεχνά και την κρητική πλευρά του, και μπολιάζει την γραφή του με πληθώρα στοιχείων που βρίσκουμε στα δημοτικά τραγούδια, δημιουργώντας ένα μοναδικό έργο που μπορούν να χαρούν οι λάτρες πολλών και συχνά αντιθετικών μεταξύ τους ειδών.

Σήμερα, 407 χρόνια αργότερα, ο Ερωτόκριτος ακόμα εμπνέει και αυτό το βλέπουμε στο ομόνωνυμο graphic novel από τις εκδόσεις Polaris. H ομάδα των Γιώργου Γούση, Δημοσθένη Παπαμάρκου και Γιάννη Ράγκου καταπιάνεται ξανά με την αθάνατη ιστορία του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας και αναλαμβάνει να την μεταφέρει στην 9η τέχνη, σε μια έκδοση που αποτέλεσε ένα από τα highlights της ελληνικής σκηνής comic φέτος.

Το graphic novel Ερωτόκριτος θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετικό. Κάποιοι άλλοι θα επέλεγαν να ντύσουν απλά το σχέδιο τους στίχους του Κορνάρου και έτσι να αφήσουν ανεκμετάλλευτες όλες τις μοναδικές ιδιότητες της τέχνης των comic. Όμως graphic novel δεν σημαίνει απλά εικονογράφηση. Ετσι λοιπόν το comic παίρνει την ιστορία του κρητικού λογοτέχνη και την λέει με τον δικό του τρόπο, με τα μέσα και τις παραστάσεις που διαθέτει μια ομάδα καλλιτεχνών στον 21ο αιώνα, τονίζοντας την διαχρονικότητα του επικού παραμυθιού που έγραψε ο Κορνάρος. Έτσι λοιπόν οι ήρωες του comic αφήνουν την έμετρη και ομοιοκαταληκτούσα ομιλία για τον πιο λιτό και λειτουργικό πεζό λόγο, ενώ οι περιγραφές γίνονται κατα κύριο λόγο με εικόνες. Το ποίημα δεν παραγκωνίστηκε, αντίθετα κομμάτια του χρησιμοποιήθηκαν για την σύνδεση των κεφαλαίων και στο επίμετρο, τονίζοντας έτσι την συνέχεια του έργου και την ίδια στιγμή ανοίγοντας έναν διάλογο με το αρχικό κείμενο.

Επιπλέον, τα χαρακτηριστικά του έργου παραμένουν αναλοίωτα, παρά τις αλλαγές. Η εξαιρετική δόμηση των εικόνων, η ανομοιομορφία των καρέ και το ταίριασμα τους δίνουν ρυθμικότητα στο έργο, σε τέτοιο βαθμό που μπορείς σχεδόν να δεις το έργο να παίρνει φωτιά στις ολοζώντανες σκηνές μάχης, να γαληνεύει στις σκηνές με τους δύο ερωτευμένους και να περιπλέκεται αλλού, όταν τα εμπόδια των ερωτευμένων παίρνουν σάρκα και οστά. Ταυτόχρονα, στις ίδιες αυτές εικόνες βρίσκεται και η συνάντηση ελληνικής και δυτικής παράδοσης. Στην εποχή του Κορνάρου η παράδοση αυτή ήταν η ενετική, τώρα όμως οι εικόνες αντλούν την επιρροή τους από πιο ακόμα πιο δυτικα, την μακρινή Αμερική, και έτσι έχουμε μια εικονογράφηση που θυμίζει αμυδρά το Miller-ικό πρότυπο, αλλά με πολύ έντονα ποπ χρώματα (σε αυτό το κομμάτι βοήθησε και ο Παναγιώτης Πανταζή). Στα τοπία και, πολύ περισσότερο, στους χαρακτήρες βρίσκονται τα περισσότερο ελληνικά στοιχεία, εμπνευσμένα από την νέο και άρχαιο ελληνική ζωγραφική, από τους αμφορείς και τις βυζαντινές παραστάσεις, ακόμα και το θέατρο σκιών. Έτσι έχουμε χαρακτήρες που μοιάζουν (εμφανισιακά μόνο) με αρχαίους θεούς και ήρωες, παραμένουν όμως ανθρώπινοι και προσεγγίσιμοι. Αυτά τα στοιχεία συνθέτουν ένα κόσμο άχρονο και γοητευτικό μέσα στην ασάφεια του, γνήσιο γνώρισμα κάθε καλού παραμυθιού.

Το έργο δεν είναι τέλειο. Σε σημεία φαίνεται πως ενθουσιάζεται με τον εαυτό του και εκεί χάνει το εικόνικό του μέτρημα, άλλοτε προτρέχοντας και άλλοτε επιβραδύντας τον αναγνώστη χωρίς να συντρέχει λόγος, ενώ οι χαρακτήρες, εάν κάποιος δεν τους γνώριζε από το ποίημα, θα φάνταζαν σε κάποιους κάπως ξύλινοι σε σημεία, ειδικά οι δεύτεροι ρόλοι, που δεν είχαν αντικειμενικά τον χώρο να αναπτυχθούν, μια δυσκολία που ο χώρος που είχε για να αναπτυχθεί το graphic novel είναι σίγουρα πολύ μικρότερος.

Επιλογικά, το έργο των Γιώργου Γούση, Δημοσθένη Παπαμάρκου και Γιάννη Ράγκου, αποτελεί μια σπουδαία παρακαταθήκη για την ελληνική σκηνή comic σε μια δύσκολη μάλιστα χρονιά. Μια ώριμη και δουλεμένη προσθήκη στον μύθο του Ερωτόκριτου αλλά και μια γνήσια epic στιγμή για τους comic fans, που συνδυάζει όλα τα στοιχεία που αγαπήσαμε στο ιπποτικό έπος του Κορνάρου.
Profile Image for Lygeri.
307 reviews26 followers
May 16, 2023
Μια κάποια λίγη πεθυμιά ξεσήκωσε το νου μου
Profile Image for Despoina  Paschalidou.
107 reviews5 followers
December 22, 2020
Σπουδαίο graphic novel
και μια πολύ όμορφη επετειακή
έκδοση για τα 10.000 αντίτυπα!
Profile Image for Spyros.
Author 8 books22 followers
September 17, 2020
A brilliant adaptation of Erotokritos into an Ancient Greek setting. The usage of original quotes connects even more the story to the graphic novel. The style of illustration isn’t my favorite but it was nicely supported and didn’t look very bad to as a whole. It’s a Greek work though and I admit I review this a bit arbitrarily.
Profile Image for Σουζάνα Χατζηνικολάου.
Author 2 books63 followers
April 18, 2016
Εμπνευσμένο, πρωτότυπο, δυνατό, αστείο, συγκινητικό. Πολύ καλλιτεχνική δουλειά. Συγχαρητήρια σε όλους.
Profile Image for Alex.
794 reviews37 followers
June 18, 2017
Ήμουν πραγματικά ενθουσιασμένος όταν το διάβασα. Εξαιρετικό κόμικ σε απόδοση σεναρίου, στήσιμο καρέ, σκηνοθεσία, σκίτσο, χρώματα. Απόδειξη ότι μπορούν να βγουν φοβερές δουλειές που πραγματικά αξίζουν να προωθηθούν έξω. Πολύ καλή η έκδοση της Polaris.

Ήταν άραγε ο Θεόφιλος στις εμπνεύσεις του Γούση όταν το σχεδίαζε; Αν ναι, εξαιρετικός φόρος τιμής.

5/5
Profile Image for Natasa.
111 reviews4 followers
June 6, 2023
Αν δεν το έχετε να το πάρετε αυτό το ελληνικό, υποδειγματικό, υπέροχο graphic novel των Γ. Ράγκος, Γ.Γούσης και Δ.Παπαμάρκος.
Τα χρώματα, τα σχέδια, όλη η αισθητική είναι αυτή που πρέπει να είναι για τους υπέροχους 10.012 ιαμβικούς δεκαπεντασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους αγάπης, που έγραψε ο Β.Κορνάρος πριν 4 αιώνες.
Displaying 1 - 30 of 66 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.